Στόχοι: Το μάθημα περιλαμβάνει την ιστορική επισκόπηση του παγκόσμιου θεάτρου κατά τον 19ο αιώνα. Το κέντρο βάρους δίνεται στην εξέταση του θεάτρου σε βασικές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Ρωσία, οι γερμανικές χώρες, και στην Αμερική. Αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά της εξέλιξης του
θεάτρου ως σκηνικής πρακτικής, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της δραματουργίας και με τις
κοινωνικοπολιτικές και πνευματικές εξελίξεις. Επιπλέον, εξετάζονται αναλυτικά ορισμένα από τα
σημαντικότερα θεατρικά έργα του 19ου αιώνα, των Ουγκό, Γκόγκολ, Μπύχνερ, Στρίντμπεργκ, Ίψεν, Τσέχοφ,
Χάουπτμαν. Στόχος είναι η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της αξίας τους σε σχέση με την
εξέλιξη της δραματουργίας. Τέλος, ο θεατρικός 19ος αιώνας συνδέεται με τον 20ό, καθώς τον προαναγγέλλει σε βασικά στοιχεία του. Βασικοί στόχοι είναι η γνώση και η σύγκριση των παράλληλων θεατρικών εξελίξεων
σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ και η εξοικείωση των φοιτητών με σημαντικά και κορυφαία έργα της παγκόσμιας δραματουργίας της εποχής.

Μαθησιακά Αποτελέσματα:
●    Να ορίζουν και να αναλύουν τις βασικές έννοιες της θεωρίας και της ιστορίας του θεάτρου.
●    Να ορίζουν τα διάφορα καλλιτεχνικά και θεατρικά κινήματα.
●    Να αναγνωρίζουν και να αναλύουν τις δραματουργικές τεχνικές στα έργα.
●    Να κατανοήσουν και να αναλύσουν την αξία των κορυφαίων θεατρικών έργων του 19ου αιώνα.
●    Να οργανώνουν την παρουσίαση ενός θεατρικού έργου.
●    Να συγκρίνουν τις θεατρικές εξελίξεις στις διάφορες χώρες.
●    Να κατέχουν μια συνολική εικόνα για την εξέλιξη του παγκόσμιου θεάτρου του 19ου αιώνα.
 

•    Αυτόνομη εργασία
•    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
•    Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
•    Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
•    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής 
•    Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 μαθήματα.
1. – Το ευρωπαϊκό και αμερικάνικο θέατρο κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Γαλλία- Αγγλία- γερμανικές χώρες. Μελόδραμα.
2. – Ρομαντικό κίνημα. Χαρακτηριστικά του. Ο ρομαντικός ήρωας. Γαλλία- Αγγλία- Γερμανία. Ερνάνης του Β. Ουγκό.
3. – Το θέατρο στη Ρωσία. Ο επιθεωρητής του Ν. Γκόγκολ.
4. – Βόυτσεκ του Γκ. Μπύχνερ
5. – Κοινωνικές συνθήκες στην Ευρώπη στα μέσα του 19ου αιώνα. Καλοφτιαγμένο έργο-
Ρεαλισμός- Θετικισμός. Χαρακτηριστικά τους.
– Η θεατρική ζωή στη Γαλλία, στην Αγγλία, στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες μετά το 1850. Είδη και συγγραφείς.
6. – Νατουραλισμός. Κοινωνικές συνθήκες γύρω στα 1870, αρχές και χαρακτηριστικά κινήματος. Ε. Ζολά και Ρώσοι συγγραφείς. Γκ. Χάουπτμαν. Έργα και χαρακτηριστικά της δραματουργίας του.
7. –Οι υφαντές του Γκ. Χάουπτμαν
8. – Συμβολισμός. Αρχές κα
χαρακτηριστικά κινήματος. Εφαρμογή του στο θέατρο. Θεατρικές εξελίξεις στην καμπή του αιώνα. Σημαντικοί συγγραφείς. Ελεύθερα και ανεξάρτητα θέατρα.
9. – Α. Στρίντμπεργκ. Έργα και χαρακτηριστικά της δραματουργίας του. Δεσποινίς Ζυλί.
10. – Α. Τσέχωφ. Έργα και χαρακτηριστικά της δραματουργίας του. Ο γλάρος.
11. – Ο γλάρος του Τσέχωφ. Ε. Ίψεν. Έργα και χα ακτηριστικά της δραματουργίας του.
12. – Ο αρχιμάστορας Σόλνες του Ίψεν.
13. – Αγριόπαπια του Ίψεν. Συμπεράσματα.

Δραστηριότητα

Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

40

Συγραφή εργασίας, παρουσίαση ενός μαθήματος στην αίθουσα διδασκαλίας ή διαδικτυακά

10

Αυτοτελής μελέτη και ανάλυση της βιβλιογραφίας

50

Σύνολο Μαθήματος 

100

•    Εργασία, συμμετοχή στην παρουσίαση μαθήματος (10%)
•    Γραπτή ή προφορική διαδικτυακή τελική εξέταση (90%) που περιλαμβάνει:
-    Θέματα ανάπτυξης και ανάλυσης από την ύλη
 

•    Fischer-Lichte, Erika (2012), Iστορία του θεατρικού δράματος 2. Από τον ρομαντισμό έως σήμερα, Αθήνα: Πλέθρον.
•    Μποζίζιο, Πάολο (2006), Ιστορία του Θεάτρου, μετ. Ελίνα Νταρακλίτσα, τ. Α΄- Γ΄, Αθήνα: Αιγόκερως.
•    Χάρτνολ, Φύλλις (1980), Ιστορία του Θεάτρου, μετ. Ρούλα Πατεράκη, Αθήνα: Υποδομή.
•    Νίκολ, Αλλαρντάυς (χ. χ.), Παγκόσμια Ιστορία Θεάτρου, μετ. Μαρία Οικονόμου, τ. Α΄- Ε΄, Αθήνα: Πνοή.
•    Brockett, Oscar (1982, 2003), History of the Theatre, Boston and London, Boston: Allyn and Bacon.
•    Χουρμούζιος, Αιμίλιος (1986), Ερωτήματα προς την σφίγγα. Από τον Γκαίτε στον Πιραντέλλο και στον Ντύρενματτ, εκδόσεις των Φίλων.
•    Styan, J.L. (1981), Modern drama in theory and practice 1. Realism and Naturalism, Cambridge: Cambridge University Press.
•    Μπέντλεϋ, Έρικ (1982), Το στρατευμένο θέατρο, μετάφραση: Aλίκη Αλεξανδράκη, Αθήνα: Θεωρία.
•    Σω, Μπέρναρ (1993), Η πεμπτουσία του ιψενισμού, επιμ. Έφη Ζάρα, μετάφραση-εισαγωγή Γιώργου Χριστογιάννη, Αθήνα- Γιάννινα: Δωδώνη.
•    Ο Στρίντμπεργκ και η σύγχρονη δραματουργία (1997), Συμπόσιο στους Δελφούς, 7-12 Μαΐου 1988, επιμ.: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ, δίγλωσση έκδοση, Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» Ι.Δ. Κολλάρου και Σίας Α. Ε.
•    Στάινερ, Τζορτζ (1988), Ο θάνατος της τραγωδίας, μετάφραση Φώντα Κονδύλη, Αθήνα-Γιάννινα: Δωδώνη.
•    Μπακονικόλα-Γεωργοπούλου, Χαρά (1991), Οπτικές και προοπτικές του δράματος, Αθήνα: Σμίλη.
•    Λυγίζος, Μήτσος (χ. χ.), Το νεοελληνικό πλάϊ στο παγκόσμιο θέατρο. Δραματολογική ανάλυση- Αισθητική τοποθέτηση, τόμ. Α΄, β΄ έκδοση, Αθήνα: Δωδώνη.
•    Σχέσεις του νεοελληνικού θεάτρου με το ευρωπαϊκό. Διαδικασίες πρόσληψης στην ιστορία της ελληνικής δραματουργίας από την Αναγέννηση ώς σήμερα (2004), Πρακτικά Β΄ Πανελλήνιου Θεατρολογικού
Συνεδρίου, Παράβασις-Μελετήματα [3], επιμ. Κωνστάντζα Γεωργακάκη, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Παν/μίου Αθηνών, Αθήνα: Ergo.
 

https://eclass.uop.gr/courses/1363/